20 ماه پس از تولد
20 ماه پس از تولد كشف استعدادهاي پنهان كوچولو در منحني‌هاي رنگي كوچولو در 20 ماهگي با ترسيم خطوط افقي، عمودي و تمايز قائل شدن ميان اين خطوط و منحني‌ها والدين خود را شگفت‌زده مي‌كند، در اين سن هنرمند كوچولوي خانه، دوست دارد ساعاتي از روز را صرف نقاشي كشيدن كند و اصلاً دوست ندارد خواهر يا برادر بزرگ‌تر يا حتي پدر و مادرش به او كمك كنند.
كشف استعدادهاي پنهان كوچولو در منحني‌هاي رنگي كوچولو در 20 ماهگي با ترسيم خطوط افقي، عمودي و تمايز قائل شدن ميان اين خطوط و منحني‌ها والدين خود را شگفت‌زده مي‌كند، در اين سن هنرمند كوچولوي خانه، دوست دارد ساعاتي از روز را صرف نقاشي كشيدن كند و اصلاً دوست ندارد خواهر يا برادر بزرگ‌تر يا حتي پدر و مادرش به او كمك كنند.
اگرچه ترسيم اين خطوط ممكن است از ديدگاه بزرگ‌ترها ساده و ابتدايي به نظر برسد، اما نقاشي‌هاي كوچولو علامتي از رشد و تكامل ابعاد مختلف ذهني كودك است. مهارت‌هاي حركتي استفاده از انگشتان دست براي گرفتن مدادرنگي‌ها و ترسيم نقش‌ها، علامت رشد و تكامل مهارت‌هاي حركتي كوچولو است. از طرف ديگر استفاده از رنگ‌ها و رسم خطوط، نشانه تطابق يافتن و هماهنگي ميان چشم‌ها و دستان و استفاده از قوه تخيل در كودك است. اگر كودك 20 ماهه‌تان تمايلي به ترسيم خطوط و نقاشي كردن ندارد، جاي نگراني نيست چرا كه كوچولو هنوز براي تكامل يافتن بيشتر مهارت‌هاي حركتي مانند راه رفتن، دويدن، بالارفتن از پله‌ها، هل دادن و كشيدن جعبه اسباب‌بازي‌ها و ... تلاش مي‌كند. تغييرات رفتاري پس از گذشت بيستمين ماه از تولد كوچولو، حس كنجكاوي نوپا براي كشف محيط اطراف در مقايسه با گذشته افزايش يافته و او دوست دارد از تمام وقايعي كه پيرامونش مي‌گذرد سردربياورد. او علاقه‌مند است تا درباره اعضاي بدن خود بيشتر بداند. كمتر كودكي است كه به بازي با دست‌ها و پاهايش علاقه‌مند نباشد و وقتي از روز را صرف بررسي انگشتان دست و بازي با آنها نكند. والدين هنگام صرف غذا ممكن است با تغييرات رفتاري كودك مواجه شوند، نوپاي 20 ماهه در اين سن با مفهوم رنگ‌ها، طعم و مزه غذاها آشنا شده و ممكن است كمتر به صرف غذا تمايل نشان دهد. والدين بهتر است تنوع موادغذايي را بالا برده و درباره مواد و طعم غذاها براي كودك توضيح دهند. مجبور كردن كودك به صرف موادغذايي نتيجه‌اي جز لجبازي بيشتر كوچولو به دنبال نخواهد داشت. اضطراب جدايي مهارت خوب جويدن در نوپاي 19 ماهه تكامل يافته و بهتر است غذاهاي جويدني مانند تكه‌هاي كوچك گوشت، ماهي و مرغ را امتحان كند. نوپاي 20 ماهه ممكن است از غيبت والدين حتي در مدت زمان كوتاه دچار هراس شده و احساس ناامني كند. قبل از ترك منزل بهتر است براي او توضيح داده شود كه يكي از والدين به چه منظور، خانه را ترك مي‌كند و در چه ساعتي به منزل باز خواهند گشت. در آغوش گرفتن نوزاد و بوسيدن او قبل از ترك كوچولو به او احساس امنيت مي‌بخشد. تكنيكي براي كنترل خشم ممكن است در اين سن كوچولو واكنش‌هاي پرخاشگرانه از خود بروز دهد يا رفتارهاي تهاجمي و خشونت‌آميز از او سر بزند. معمولاً كودكان در اين سن مي‌خواهند توجه اطرافيان را به خود جلب كرده و تظاهر اينگونه رفتارها ناشي از اظهار وجود يا پيدا كردن پاسخ سؤالاتي مانند اگر من جيغ بزنم يا خواهرم را كتك بزنم چه اتفاقي مي‌افتد و واكنش والدين چه خواهد بود. آيا اگر مادرم را هم كتك بزنم يا به طرف او اسباب‌بازي را پرتاب كنم همين اتفاق رخ خواهد داد؟ والدين بهتر است در مقابل اينگونه رفتارها واكنش تهاجمي نداشته باشند. زماني كه يكي از والدها، شروع به تنبيه يا مؤاخذه كودك مي‌كند، نوپا مي‌آموزد كه كتك زدن يا تنبيه كردن عمل قابل قبولي است كه والدين نيز اين كار را انجام مي‌دهند. پدر و مادر بهتر است آرام بوده و واكنش‌هايي نشان دهند كه كودك دريابد، رفتارهاي پرخاشگرانه و تهاجمي به هيچ وجه قابل قبول نيست. اكثر كودكان 20ماهه بــدون كمك ديگــران لباس‌هاي خود را درمي‌آورند، از رفتارهاي پدر و مادر تقليد مي‌كنند و همان شيوه‌هاي رفتاري را در برابر عروسك يا اسباب‌بازي‌هايشان پياده مي‌كنند مثلاً به عروسك غذا مي‌دهند يا لباس‌هايش را مي‌شويند. آنها مرز ميان اشتباهات و رفتارهاي درست را درك مي‌كنند. مهارت‌هاي گفتاري مهارت‌هاي گفتاري در نوپاي 20 ماهه به خوبي رشد كرده و كودك در اين سن قادر به بيان 20 تا 50 كلمه است. كودك از كمك كردن لذت برده و به تدريج مي‌آموزد تا براي خود هدف‌هاي كوچك تعيين كند و براي رسيدن به آنها تلاش مي‌كند. هر كودك به‌طور متوسط در روز تلاش مي‌كند تا 10 كلمه جديد را آموخته و تكرار كند. لگد زدن به توپ، خانه‌سازي و نقاشي از سرگرمي‌هاي مورد علاقه كوچولوي 20ماهه است. او در اين سن مي‌داند هر وسيله چه كاربردي دارد، مثلاً آموخته است، چكش براي چه كاري مورد استفاده قرار گرفته و در چه زماني از بشقاب استفاده مي‌شود. بازي با رنگ‌هاي انگشتي، آبرنگ و نقاشي روي بوم يا كاغذهاي ديواري براي كودك شگفت‌انگيز است. پرواز بادكنك يا بادبادك در هوا و زماني كه كودك موفق مي‌شود تا بادكنك دلخواه خود را انتخاب كند و آن را در هوا بگيرد نه تنها براي او لذت‌بخش و سرگرم‌كننده است بلكه به تكامل رشد شناختي و ذهني او كمك مي‌كند. بازي با حروف الفبا يا تصاوير آهنربايي و رنگين به نوپا كمك مي‌كند تا با دنياي واژگان بيشتر آشنا شده و مهارت‌هاي ذهني و شناختي او سريع‌تر رشد كند. بازي‌هاي هدفمند با هدايت كوچولو به او حس قدرت بخشيده و او مي‌آموزد چگونه مديريت كرده و كاربرد استفاده از مهارت‌هايي كه آموخته است را تمرين مي‌كند. بعضي از كودكان در اين سن مهارت پريدن را آموخته و در بازي‌هايشان از اين مهارت استفاده مي‌كنند. بعضي اختلالات رفتاري مانند بيماري‌هاي اوتيسم يا درخودماندگي در اين سن تشخيص داده مي‌شود. ميزان قد پسران در 20 ماهگي از 80 تا 85 سانتيمتر متغير است و اين ميزان در دختران تا 82 سانتيمتر گزارش شده است. وزن كودكان پسر در اين ماه از 11 تا 12 كيلوگرم متغير بوده و اين ميزان در دختران به 10 كيلوگرم مي‌رسد.
